Boqijon Toʻxliyev
Mahmud Koshgʻariy
0
(XI asr)
XI asrga kelib turkiy xalqlar madaniyati, adabiyoti va sanʼati rivojlanishining yangi pallasi boshlanadi. Bu davrda Qoraxoniylar davlati amalda ancha mustahkamlanib olgan, Buxoro, Samarqand,...
“Adabiyot isteʼdodli yozuvchinigina emas, balki isteʼdodli kitobxonni ham talab qiladi”
Filologiya fanlari doktori, professor Boqijon TOʻXLIYEV bilan suhbat
“Sharq yulduzi” jurnali tahririyati savollari:
Badiiy asar tarbiya vositasimi? Yaxshi kitob ezgulikka, yomoni yovuzlikka yetaklashiga ishonasizmi?
Eng...
Til – tarixiy xotira namunasi
L. N. Gumilyov nomidagi Yevroosiyo Milliy universiteti Oʻtror kutubxonasi ilmiy markazi katta ilmiy xodimi Imongʻozi Nurahmad oʻgʻli tomonidan qoʻyilayotgan ilmiy muammo tahsinga loyiq. Ammo...
Husni taʼlil
Husni taʼlil fikrni asoslash sanʼatidir. Ammo bu asoslash real, hayotiy boʻlmasdan faqat shoirona asoslash boʻladi.
Quyosh oydek yuzungning xijlatidin
Qochib, toʻrtinchi koʻk uzra chiqibdur.
Lutfiy bu oʻrinda...
Tajohil ul-orif
Bu sanʼat mohiyatini bilib bilmaslikka olish tashkil etadi. Adib oʻzi bilgan narsani yana boshqalardan soʻrab turgandek boʻladi.
Atoyining:
Mengiz yo ravzai rizvonmudur bu?
Ogʻiz yo gʻunchai xandonmidur...
Tashbeh (oʻxshatish)
Tashbeh hozirgi adabiyotshunoslikda oʻxshatish deb yuritiladi. U shunday sanʼatki, unda soʻzlarda ifodalangan ikki yoki undan ortiq narsa va hodisa, xususiyatlar oʻrtasida mavjud boʻlgan oʻxshashlik,...
Turdi Farogʻiyning “Yod mandin kim berur…” muxammasi haqida
Yod mandin kim berur: yaxshi zamonlar koʻrdiman,
Rind sarxayli-yu xush ayshi damo-dam surdiman,
Halqayi ushshoqda bazm-u majolis qurdiman,
Mushti xokam davr-u davronlar(ni lekin) koʻrdiman,
Xush dimogʻ etgan mayi...
“Turdiman…”
Qatrayam nochiz, ammo zoti qulzum Turdiman,
Kelturan amvojgʻa bahri talotum Turdiman.
Qirq, Yuz, Ming aqrabolar etdilar mandin nufur,
Ne balo, baxti qaro-yu toliyi shum Turdiman.
Rishtadek ming pech-u...
“Tor koʻngulluk beklar…”
Tor koʻngulluk beklar, man-man demang, kenglik qiling,
Toʻqson ikki bovli oʻzbak yurtidur, tenglik qiling.
Birni Qipchoq-u Xitoy-u, birni Yuz, Nayman demang,
Qirq-u Yuz, Ming...
Turdi Farogʻiy
(XVII asr oʻrtalari–1699/1700)
Turdi Farogʻiyning hayoti va ijodi haqidagi maʼlumotlar, asosan, oʻz asarlaridir. U Buxoroda tavallud topgan. Uning tugʻilgan yili haqidagi aniq maʼlumotlar saqlanmagan, biroq...