Shaftoli
0
Bu soʻz qadimgi yozma manbalarda uchramadi. Hattoki, Mahmud Qoshgʻariyning mashhur lugʻatida ham oʻrin berilmagan. Alisher Navoiy asarida shaftolu tarzida qoʻllangan:
Ochilur olu guli, oʻrtada shaftolu...
“Musavvirning rangsiz tushlari…”
* * *
Kuz bilan xazonning olishuvin jim,
Bu daraxt koʻp uzoq kuzatdi.
“Siz menga suyaning, – dedi, – azizim...”
Qaqshagan qoʻlini uzatdi.
Daraxt chayir edi, yosh edi daraxt,
Kirlanmagan...
“Qalban qorabogʻlikman!”
Ozarboyjonga safarim “uchishdan” boshlandi. Ham ruhim, ham qalbim, ham jismim uchdi, osmonlarni boʻyladi, koʻkda oʻzini bir qadar erkin, hur his qildi, quvondi, shodlandi, baxt...
Sharq nazmi xususida
Elias Kanetti,
Nobel mukofoti laureati,
Nemis adibi
Odatda, oʻz gʻoyalarini sheʼriy yoʻl bilan ifodalovchi mistiklarga shoir sifatida qaralmaydi, ammo fors shoirlari bundan mustasno. Nega? Chunki ular oʻz...
Meni alqamagan kishi qolmadi…
Oʻtgan yili adabiyot ahli oʻlmas asarlari bilan butun dunyo adabiyotining yirik namoyandalari qatoridan oʻrin olgan olmon shoiri Haynrix Hayne (1797–1856) tavalludining 220 yilligini keng...
Dunyo adabiyotida “taom” va “tanovul” mavzusi
Gulnoza Odilova
Taom – inson va u yashayotgan jamiyat madaniyatining ajralmas qismi. Milliy oshxonaning oʻziga xos xususiyatlari esa u yoki bu millat madaniyatining qadimiy ildizlarini...
Adabiyot falsafasi yoxud koʻzga aylangan koʻngil
Suvon MELI
1
Nafis adabiyot, buyuk Choʻlpon taʼbiri bilan aytganda, “hisli koʻngil tarixi”dir. Bu taʼbir biz tuyqus oʻylagandan ancha chuqurroqdir. Tarix fani oʻtmishga oid fakt va...
Koʻklamdagi bodomlar – maktublardan parchalar
Fransisko Luis BERNARDES
MEVA
Yuragimni qoldirdim
koʻmib. Tovush daraxting
soya bergan yerlarda.
Va tovushing daraxti
gullar ochdi muhabbat
yoʻgʻrilgan soʻzlardan.
Tovushing daraxtida
aks etardi oqligi
yuragimning pokligin.
Tovushing daraxtidan
taralar edi ifor –
tuygʻularimdan izhor.
Tovushing daraxtida
etildi qizil...
Daraxt shoxlarida xazonmas endi…
QIZGʻALDOQ
Qizgʻaldoq, zaminning qoni,
qizgʻaldoq, quyoshning dogʻi.
Koʻklamoyning qizil dudogʻi,
yuragimning ol qizgʻaldogʻi!
Jilmayasan qanchalar yashil
tokzor ichra, bugʻdoyzor ichra.
Maysa bosgan jilgʻa qirgʻogʻin,
yuragimning ol qizgʻaldogʻi!
Yoqut lablarning shod maʼshuqi,
gullar uzra qizil...
Idishdagi vatan
I
Dam olish kunlari u shaharda sandiroqlab yurardi. Havo ochiq boʻlsa kedasini olib, yomgʻir yogʻayotgan bulutli kunlarda rezina etikda, rangi oʻchib ketgan soyabonda tashqariga chiqar,...
Shaddod edim men polapon kezimda…
MEN YOʻLOVCHI
Men yoʻlovchi, tugʻilgandan oʻlguncha,
Yayov yurib zerikmagan, erinmas.
Olis ekan chiqqan yoʻlim qarasam,
Yurgan bilan yoʻl adogʻi koʻrinmas.
Men yoʻlovchi, ulov nasib etmagan,
Zahmat bilan ketmoqdaman piyoda.
Hali-beri qarimaydi...
Oʻn besh yoshligim
Bir vaqtlar men oʻlim oldidan vidolashuv maktubini yozgan edim. Aslida, jonimga qasd qilish niyati yoʻq edi. Faqat meni oʻldirishlari mumkin, degan fikr tinchlik bermasdi.
Umuman...
El dardin chek, yakka darding dard emas
Har bir davrda milliy adabiyot vakillarining qay birovi oʻz isteʼdodining yoʻnalishi, asarlarining ruhi va hatto ijodiy taqdiriga koʻra boshqa bir xalqning shoiri yo yozuvchisiga...
Sunbulin Laylo ochiptur…
Sunbulin Laylo ochiptur, yel abiroso emas,
Dogʻini Majnun qonatmish, lolayi hamro emas.
Nastaran koʻzgusida bir sari men, bir sari yor
Chehra aksin koʻrguzupturbiz guli raʼno...
Paxtazorlarim
Ey siz kamtar, tanti, joʻmard dehqonlarim,
Siz koʻtargan xirmon – mening ehromlarim.
Shudgorlarda oyu quyosh ulgʻaytirgan,
Bir umrlik dala-dashtga mehmonlarim.
Har koʻchatga egilasiz sizlab-sizlab,
Soʻng gʻoʻzalar boʻy choʻzadi sizni...
Rasul Hamzatovning oq turnalari
Odatiy kunlarning biri. Tushdan soʻng maktabdan kelib uyda oʻtirgandim. Otam qoʻltigʻida qandaydir bir kitob bilan uyga kirib keldi. Va menga boshqacha qilib qarab qoʻydida,...
Bobomning surati
Momomni bir umr oʻrtadi yomon,
Bobomning frontdan joʻnatgan xati.
Termulsam, tilkalar bagʻrimni hamon,
Bobomning urushda tushgan surati.
Orzulari ketdi oʻzlari bilan,
Toʻyma-toʻy yurmadi doʻstlari bilan.
Faryod qilib turar koʻzlari bilan,
Bobomning...
Sobir Mirvaliyev ijodi haqida
Taniqli adabiyotshunos, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi Sobir Mirvaliyev sermahsul olim. “Hayot va kurash poeziyasi” (1962), “Qalbdan qalblarga” (1966), “Oʻzbek romani” (1969), “70-yillar oʻzbek...
Olis yulduzlar tovushi
Suhbat
Oqarsuv boʻyida, oqshom chogʻida,
Qari tol boshida oy porlagan payt.
Ozurda tuygʻular qoʻnalgohida
Menga suv tilida sirlaringni ayt.
Ilkis tun sayriga shamol chaqirsa,
Shovqinli shaharni aylansang sekin.
Chor tarafda tinmay...